İstanbul’da Bir Zaman Tüneli: Evliya Çelebi’nin Doğduğu Unkapanı

Unkapanı… Adını duyan çoğu kişinin aklına ya eski kasetçilerin evi gelir, ya da Haliç’in üstünden geçen köprüdeki balıkçılar. Oysa bu semt, İstanbul’un hem ticaret hem müzik hem de su yolları tarihinde sessizce büyük rol oynamış bir yer. Bugün arka sokaklarında dolaşırken hem Bizans’tan kalma taş bir kemere hem de 90’ların arabesk yıldızlarının posterlerine rastlayabilirsin. Unkapanı, zamanı biriktiren semtlerden biri.

📍 İstanbul / Fatih

🕰️ Zamansız Bir Semt Portresi

Unkapanı’nın İsmi Nereden Geliyor?

Semtin adı, Osmanlı döneminde burada bulunan ve devlet tarafından satışı düzenlenen un kapanından geliyor. Kapanlar, devletin halkın temel gıdalarını denetlemek için kurduğu kontrollü pazarlardı. Un burada tartılır, fiyatı belirlenir, şehirde dağıtımı sağlanırdı. Bu nedenle bölgeye “Unkapanı” denmiş

🚀 Biliyor muydun?

• İstanbul’da eskiden yağ kapanı, tuz kapanı, bal kapanı gibi farklı “kapan”lar da vardı. Unkapanı bu sistemin en bilinen örneklerinden biri.
• Ünlü seyyah Evliya Çelebi, 1611 yılında Unkapanı’nda doğmuştur. Seyahatnâme adlı eserinde İstanbul’u anlatmaya da buradan başlar.
  

Müzik Endüstrisinin Kalbi: Kasetçilerin Unkapanı’sı

1980’lerden 2000’lerin başına kadar Türkiye müzik endüstrisinin merkezi Unkapanı’ydı. Bugün hâlâ ayakta kalan birkaç stüdyo ve plak şirketi tabelası, o dönemden kalma birer iz gibi.

İbrahim Tatlıses’ten Müslüm Gürses’e, Tarkan’dan Mahsun Kırmızıgül’e kadar pek çok sanatçının ilk adımlarının geçtiği yer bu sokaklardı.

📸 Fotoğraf Noktası

→ Unkapanı Müzik Merkezi önündeki klasik müzikçi tabelaları

📷 Çekim Tüyosu: Işığın eğik vurduğu saatlerde tabelalar daha dramatik görünür.

📱 Instagram İçin: Eski bir kaset ya da posterle retro kareler yaratabilirsin.

Su Kemeri Altında Bir Semt: Bozdoğan Kemeri’nin Gölgesinde

Unkapanı yalnızca müzikle değil, şehrin su taşımacılığı tarihine de ev sahipliği yapar. Bizans döneminden kalma Bozdoğan Kemeri, Roma’nın mühendislik mirasını İstanbul’un kalbine taşır. Bu kemer, hem Zeyrek hem Unkapanı’yı birbirine bağlayan simgesel bir yapı.

🧭 Uğranacak Yerler

• Bozdoğan Kemeri
• Zeyrek Sarnıcı (Unkapanı’na yürüme mesafesinde)

Mimari: Cumbalı Evler, Dökümhaneye Dönüşen Binalar

Unkapanı, farklı dönemlerin mimari izlerini taşıyan bir semt. Bir sokakta cumbalı Osmanlı evi, bir diğerinde eski bir dökümhane binası görebilirsin. Bazıları restore edilmiş, bazılarıysa zamanın izlerini taşıyan gri bir sessizlik içinde duruyor. Bu çeşitlilik, semti görsel olarak da zengin kılıyor.

📸 Fotoğraf Noktası

→ Hüsambey Mahallesi’ndeki taş kapılı eski atölye

📷 Çekim Tüyosu: Siyah beyaz filtreyle nostaljik kareler elde edebilirsin.

📱 Instagram İçin: Eski bir pencere detayına odaklan; yıpranmışlıklar güzeldir.

Unkapanı Bugün: Arada Kalmak

Unkapanı, İstanbul’un hızlı değişen yüzüyle daha geleneksel kimliği arasında sıkışmış bir semt gibi. Gökdelenlerin gölgesinde kalmasa da, yüksek kaldırımlar, terk edilmiş ofisler, bir zamanlar çok işlek olmuş ama şimdi sessizleşmiş müzik stüdyoları hâlâ ayakta.

Burası İstanbul’un unutulmuş ama silinmemiş hafızası.

☕ Küçük Bir Mola

→ “Kapan Kahvesi” gibi sokak arası kahvehaneler hâlâ semtin nabzını tutar.

🚀 Alternatif Bakış

→ Unkapanı’nı en iyi tanımanın yolu, kaybolarak yürümek. Rotasız bir keşif burada en iyisi.

Bonus: Unkapanı’nın Ruhu

Her semtin bir sesi varsa, Unkapanı’nınki biraz plak cızırtısı, biraz ezan, biraz da martı sesidir. Birbirine karışan sesler gibi, tarih de burada üst üste binmiştir. Ne tam eski, ne tam yeni. İstanbul’un hikâyeyi anlatan semtlerinden biridir Unkapanı. Anlatmaz, yaşatır.

Konum Bilgisi

📍 Unkapanı, Fatih / İstanbul